Stocks Market အေၾကာင္းတစ္ေစ႔တစ္ေစာင္း..

၂၀၁၅ မွာ ၿမန္မာႏုုိင္ငံ စေတာ႔ ေစ်းကြက္ စတင္ေတာ႔မယ္ ဆုုိ္ေတာ႔ စေတာ႔ (stock) ေစ်းကြက္ အေၾကာင္းေရးဖုုိ႔စိတ္ပါ လာပါတယ္… အရင္က Currency Trading (ေငြေၾကးေ၇ာင္း၀ယ္မူ) အေၾကာင္းနည္းနည္းပါးပါးေရးဖူးပါတယ္..အဲဒီတုုံးက ေတာ႔  Technical Analysist တုုိ႔ Fundemental Anaysist ထိမေရာက္ခဲ႔ဘူး . ေငြေၾကးေစ်းကြက္ရဲ႕ အေပၚယံ ေလးပဲ ေရးခဲ႔ပါတယ္. အခုုလဲ အဲဒီထိေရာက္ခ်င္မွ ေရာက္မွာပါ. အခုုဒီထဲမွာ U.S စေတာ႔ေစ်းကြက္ ဆုုိတာ ဘာလဲနဲ႔ ကုုမၺဏီေတြ (Stock)  စေတာ႔ ေရာင္း ခ်င္ရင္ ဘယ္လုုိသြားရမွာ ကုုိ အရင္ဆုုံးေရးသြားပါမယ္ ..အေမရိကန္ ေစ်းကြက္ပဲ ဆုုိေပမယ္႔ တစ္ကမာၻလုုံးေစ်းကြက္ေတြရဲ႕ လုုပ္ေဆာင္ၿခင္းက အတူတူပါပဲ အေခၚအေ၀ၚေလးေတြပဲနည္းနည္း ကြဲရင္ကြဲမယ္.

လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ႔ New York Stock Exchange (NYSE) ကုုိ ၾကားဖူးၾကပါလိမ္႔မယ္. TV ေတြ ရုုပ္ရွင္ဇတ္ကား ေတြ မွာ ေတြ႔ ဖူးၾကပါလိမ္႔ မယ္ ၊ အက်ီ ေရာင္စုုံေလးေတြ ၀တ္ၿပီး  သူတုုိ႔ရဲ႕ ေရွ႔ Computer ေၿမာက္ၿမားစြာနဲ႔ ေအာ္ဟစ္ေၿပးလြားေနၾကတာေတြ ၊ သတင္းေတြထဲမွာ ရံဖန္ရံခါ ေမးၿမန္းထားတာေတြ ကုုိ ေတြ႔ရပါလိမ္႔မယ္.. ႔ အဲဒီလူေတြက NYSE မွာ ဘာေတြလုုပ္ေနၾကတာလဲ ? ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔လုုိ႔ Investor ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူ ေတြအတြက္ သူတုုိ႔က ဘယ္သူေတြလဲ ?


အဲဒီ ထိမေရာက္ခင္ ကၽႊန္ေတာ္ တုုိ႔ပထဦးဆုုံး ေနာက္တစ္လမ္းဆုုတ္ၿပီးၾကည္႔ရေအာင္ဗ်ာ. စေတာ (stock)႔ ကုုိ အ၀ယ္အရာင္းလုုပ္ေတာ႔မယ္ဆုုိရင္ ေတာ႔  ေငြၾကးေစ်းကြက္ (Financial Market) က ပါလာၿပီးသားပဲဗ်ာ. ၿပီးေတာ႔ ေစ်းကြက္ Market ဆုုိတာ က အင္မတန္မွ ရုုပ္ေထြး လွပါေပတယ္. အဲဒါေၾကာင္႔ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ငယ္ငယ္ေလးကေနစၿပီး အခုုအထိ အဲဒီ ေစ်းကြက္ ( အေရာင္းအ၀ယ္) ကုုိ ေလ႔လာသင္ယဴခဲ႔ၾကတာပဲမဟုုတ္လား..

ငယ္ငယ္တုုံးက သံပရာေရ ေရာင္းသလုုိပဲေပါ႔. ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ မွာ ေရာင္းဖုုိ႔ကုုန္ ရွိတယ္. (Buyer) ၀ယ္မယ္႔လူကုုိ လုုိက္ရွာရတယ္. ဘယ္မွာ ေရာင္းရင္ ပုုိၿမတ္မလဲ . သံပရာ ေရ တစ္ခြက္ဘယ္ေစ်း႔ သတ္မွတ္ဖုုိ႔ အတြက္ Information ရွာ ရတယ္. ၀ယ္လုုိအားဘယ္ေလာက္ရွိလဲ  . တစ္ၿခားသူေတြ ဘယ္ေလာက္နဲ႔ ေရာင္းလဲ. ဘယ္သူကဘယ္ေလာက္ၿမတ္တယ္  . ေရ၊ သၾကား ၊ သံပါရာသီး  ဘယ္ေလာက္က်လဲ ၊ အၿမတ္ ဘယ္ေလာက္က်န္မွာလဲ အစသည္ ရွိေပါ႔.

 တစ္ကယ္တမ္း ေၿပာရရင္ စေတာ႔ ေစ်းကြက္ လဲ အဲဒါနဲ႔ အေၿခခံၿခင္းတူပါတယ္. ၀ယ္တဲ႔သူ ( Buyer ) နဲ႔ ေရာင္းတဲ႔သူ (ွSeller) ေတြပါပဲ. ၀ယ္လုုိ႔အား နဲ႔ ေရာင္းလုုိအား ေပၚမွာပဲ မူပါတယ္. တကယ္တမ္းေၿပာရရင္ အဲဒီ အက်ီ ေရာင္စဳံ ေလးေတြ ၀တ္ၿပီး NYSE ၾကမ္းၿပင္ မွာ ပတ္ေၿပးေနတဲ႔လူေတြဟာကၽႊန္ေတာ္႔တုုိ႔ ခင္ဗ်ားတုုိ႔လုုိပဲ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေနတဲ႔သူေတြပါပဲ.  (အဲဒီအက်ီအေရာင္ေတြ၀တ္ထား  သူေတြက  ဘယ္သူက ဘယ္႔သူကုုိ ကုုိယ္စားၿပဳ တာကုုိ သတ္မွတ္တာပါ) . ဒါေပမယ္႔ မတူတာတစ္ခုုက စေတာ႔ ေစ်းကြက္ က ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔လမ္းေဘး  အေအး ေရာင္း တာထက္ အရာရာ ပုုိၿပီး ၿမန္ၿမန္ဆန္ဆန္ နဲ႔ အတက္အက်ၾကီးတာပါပဲ.


Two Type of Market ( ေစ်းကြက္ႏွစ္မ်ိုဴးႏွစ္စား)

အေမရိကန္ မွာ စေတာ႔ ေတြကုုိ Maket ေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုုကေန အဓိက ထားၿပီးေရာင္းပါတယ္. ကၽႊန္ေတာ္ေၿပာခဲ႔တဲ႔ The New York Stock Exchange (NYSE) ႏွင္႔ the Nasdaq Stock Market  ပါ။ တစ္ၿခားေသာ အခ်ိဴ႕ ေစ်းကြက္ေတြလည္းရွိပါတယ္ ဒါေပမယ္႔ ဒီေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုု ထဲကေနပဲ အဓိက အေရာင္းအ၀ယ္ လုုပ္ၾကပါတယ္. Company ေတြ Public လုုပ္ခ်င္တယ္ဆုုိရင္ အဲဒီ ေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုု ကေန  ေရာင္းၾကပါတယ္.


The New York Stock Exchange (NYSE)

The New York Stock Exchange (NYSE) က အေမရိကား မွာ သက္တမ္းအရွည္ ဆုုံး ေစ်းကြက္ တစ္ခုုပါ. ၁၉ ၇၂ ခုုႏွစ္ တုုံးက Lower Manhattan မွာရွိ buttonwood (ၿမန္မာ အမည္မသိ) အပင္ ေအာက္မွာ စၿပီး စေတာ႕(stock) အ၀ယ္အေရာင္း လုုပ္ရင္းကေန အခုလုုိ ကမာၻအၾကီးဆုုံး  စေတာ႔ ေစ်းကြက္ေတြထဲ တစ္ခုုၿဖစ္လာခဲ႔ပါတယ္.

အခုု  The New York Stock Exchange (NYSE) က Lowe Manhattan မွာ ရွိတဲ႔  Wall Street နဲ႔  Broad Street လမ္းေတာင္႔မွာ တည္ ရွိပါတယ္. တစ္ကယ္တမ္း ဒီလုုိ နည္းပညာေတြ ၊ ဆက္သြက္ေရးေတြ ၿမန္ဆန္ေနတဲ႔ ေခတ္ေတြမွာ တည္ေနရာက  အေရးမၾကီးေတာ႔ပါဘူး. ဗဟုုသုုတ အေနနဲ႔ ပါ.  စေတာ႔ (stock) အ၀ယ္အရာင္းလုုပ္ဖုုိ႔အထြက္ အဲဒီ အထိလည္း သြားဖုုိ႔မလုုိ္ပါဘူး ကမၻာ ေနရာ အရပ္ရပ္က ေန၀ယ္ယူလုုိ႔ရပါတယ္
 

၁၉ ၉ ၀ ခုုႏွစ္ တုုံးက NYSE 

The New York Stock Exchange  ကုုိ အတုုိေကာက္အေနနဲ႔ NYSE  လိုု႔လဲေခၚ ကသလုုိ The Big Board  ဆုုိၿပီးေတာ႔ နာမည္ ေၿပာင္ နဲ႔ လည္းေခၚၾကပါတယ္. အဲဒီ  မွာ Trading  လုုပ္ရင္  (ကုုိယ္စားၿပဳ ေ၇ာင္း၀ယ္နည္းလမ္း)    specialist trading system လုုိ႔ေခၚတဲ႔ system အသုုံးၿပဳပါတယ္ . အဲဒီ system ကေတာ႔ စေတာ႔တစ္ခုု ကုုိ လူတစ္ေယာက္ က ကုုိယ္စားၿပဳၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္. ဥပမာ ခင္ဗ်ား IBM ရဲ႕ စေတာ႔ကုုိ ၀ယ္ခ်င္တယ္ဆုုိပါဆုုိ႔ .. ခင္ဗ်ား IBM စေတာ႔ ကုုိ  ( Assigned) ကုုိယ္စားၿပဳထားတဲ႔ လူစီသြားၿပီး bid( ေစ်းေပး) လုုပ္ရပါတယ္.အဲဒီလူက ယဥ္ထိမ္းရဲ လုုိပါပဲ   စေတာ႔ရဲ႕ အသြားအလာကုုိ အၿမဲ ေစာင္႔ၾကည္႔ေနပါတယ္. သူကေနၿပီးေတာ႔မွာ ခင္ဗ်ားေပးတဲ႔ေစ်းနဲ႔ ေရာင္းခ်င္တ႔ဲလုုိ လုုိက္ရွာရပါတယ္.ေစ်းတဲ႔ ရင္ ေတာ႔ အ၀ယ္ေရာင္းၿဖစ္သြားတာေပါ႔ ေစ်းမတဲ႔ တဲ႔ အခ်ိန္ၾကရင္လည္း သူတုုိ႔က သူ႔တုုိ႔ အတြက္၀ယ္ ေရာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္.

လက္ရွိNYSE

အဲဒါေၾကာင္႔ဗ်ာ အရင္ တုုံးကသတင္းေတြမွာ ရုုပ္ရွင္ေတြမွာ စေတာ႔ အေၾကာင္းပါၿပီဆုုိ စာရြက္ေတြကုုိင္ၿပီး ယဥ္ထိန္းရဲ ေတြလုုိပဲ ေၿပးလြား၊ လက္ ဟန္ေၿခဟန္ေတြန႕ဲ ေအာ္ ေနၾကတာေတြ႕ဖူးပါလိမ္႔မယ္ ရုုတ္ရွက္ခတ္ၿပီး  ဘာေတြလုုပ္ေနၾကမွန္းမသိဘူး. ဒါတစ္ကယ္တမ္းၾကေတာ႔ ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ ၀ယ္ခ်င္တဲ႔လူနဲ႔ ေရာင္း ခ်င္တဲ႔ လူနဲ႔ ရွာ ၿပီး စေတာ႔ ကုုိ ၀ယ္ေရာင္းလုုပ္ခ်င္ေနၾကလုုိ႔ပါပဲ.

ဒီလုုိ  ေအာ္ေရာင္း ရင္း နဲ႔ ပဲ ကြန္ပ်ဴတာေပၚမွာလဲ ရွာေဖြၿပီး ေစ်းတဲ႔ေပးခဲ႔ၾကတယ္. နည္းပညာ တုုိးတက္ လာတာနဲ႔ အမ်ွ အဲဒီလုုိေအာ္ေရာင္း တာေတြ NYSE မွာ ေလွ်ာ႔ၾကလာၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ ေရာင္း၀ယ္ လာၾကပါေတာ႔တယ္. လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ေနစဥ္နဲ႔ အမွ် အေရာင္းအ၀ယ္ ပမဏ ေတြ ၾကီးထြားလာေပမည္႔  တုုိးတက္လာတဲ႔ နည္းပညာ ေက်းဇူးေတြေၾကာင္႔ NYSE ၾကမ္းၿပင္ မွာ အလုုပ္လုုပ္တဲ႔ လူေတြဟာ သိသိသာသာ တုုိးမလာပါဘူး.  NYSE မွာ လုုပ္တဲ႔ အေရာင္းအ၀ယ္ မွန္သမွ် က ဒီ ကုုိယ္စားၿပဳ ( specicalists ) ေတြက refereed  လုုပ္ပါတယ္.

NYSE အလုုပ္လုုပ္ပဳံ 

The Nasdaq Stock Market 

The NYSE မွာ ေရာင္းဖုုိ႔အတြက္ listing requirement  လုုိအပ္ခ်က္ေတြက ေတာ္ေတာ္ ၿမင္႔ပါတယ္ ဒါေၾကာင္႔ အသစ္စေတာင္တဲ႔ ကုုပၺဏီ ေတြ အထူးသၿဖင္႔ သက္တမ္းႏုု ေသးတဲ႔ ကုုပၺဏီေတြ က ဒီ  Nasdaq Stok Market မွာ လာတင္ listing  ေရာင္း ၾကပါတယ္ .  Micorsoft တုုိ႔  Intel တုုိ႔ လုုိ listing ေတြ နည္းပညာ Hight tech stock ေတြနဲ႔  နာမည္ၾကီးတဲပ  Nasdaq မွာေတာ႔  NYSE လုုိ စေတာ႔ တစ္ခုုကုုိ လူတစ္ေယာက္ ကုုိယ္စားၿပဳ specicalists ေတြမရွိပဲ Market Makers ( ေစ်းကြက္ဖြင္႔သူ) လုုိ႔ေခၚတဲ႔  လူတစ္စုုနဲ႔ အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္.. အဲဒီ Market Makers ေတြက specicalists ေတြလုုိပဲ စေတာ႔တစ္ခုု ဒါမမဟုုတ္ စေတာ႔တစ္စုုကုုိ အ၀ယ္ အေရာင္းလုုပ္ၾကတယ္ . ဒါေပမဲ႔ သူတုုိ႔က specicailist ေတြလုုိ refeereed လုုပ္တာမ်ိဴး မဟုုတ္ပဲ စေတာ႔ ေတြကုုိ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူကုုိယ္စား အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ေပးလုုိက္ၾကတယ္.

စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာတစ္ခုုက ေတာ႔ ဒီ Nasdaq ဟာ NYSE လုုိမ်ိဴး  သူမွာ တည္ေနရာ Trading Floor မွာရွိပါဘူး..အေ၇ာင္းအ၀ယ္ အကုုန္လုုံးကုုိ ဖုုန္း နဲ႔ ၿဖစ္ေစ ကြန္ပ်ဴတာေတြနဲ႕ ၿဖစ္ေစ ႏုုိင္ငံ တစ္၀မ္းလုုံးမွာရွိတဲ႔  ပြဲစားေတြက ေန အ၀ယ္ အရာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္..Market Maker ေတြက ဒီ အဆက္ေတြကေန တစ္ဆင္႔ သူတုုိ႔ အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ခ်င္တဲ႔ဟာေတြကုုိ ေၾကာ္ၿငာပါတယ္ ဒီလုုိနဲပ ေစ်းတဲ႔ရင္ အ၀ယ္အရာင္းၿဖစ္သြားၾကတာေပါ႔…

Nasdaq အလုုပ္လုုပ္ပဳံ

ကုုိးကား
Wall Street Journal : Complete Money & Investing Guide Book . Dave Kansas.

ခရုုိနီ

 Crony (ခရုုိနီ) ဆုုိတဲ႔ စကားလုုံးဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ေတြအတြင္း ေရပန္း အစားဆုုံးစကားလုုံး လုုိ႔ ေၿပာလုုိ႔ရပါတယ္..  Crony (ခရုုိနီ) ဆုုိတာ အဘိဓါန္ ထဲမွာပါတဲ႔ အဓိပၺါယ္ က သူငယ္ခ်င္း ။ ေယာင္းရင္းပါ။   ဒီမွာ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ က အစုုိးရ ရဲ႕ ခရုုိနီေတြကုုိ အေၾကာင္းကုုိ ေၿပာဖုုိ႔ပါ..  ကၽႊန္ေတာ္ က စီးပြားေရး ေက်ာင္းသာ တစ္ယာက္ ဆုုိေတာ႔ ႏုုိင္ငံ ေရးကုုိ လုုံးပတ္လည္ ေအာင္ မသိပါဘူး.  ႏုုိင္ငံေရး ဆုုိတာ အလြန္ရုုပ္ေထြးတဲ႔ ဘာသာၾကီးပါ. ဒါေပမဲ႔ အခုုတစ္ေလာ သတင္း ေတြမွာ ခရုုိနီ လုုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး နဲ႔ မဂၢဇင္း တစ္ခုု ၿပႆနာ ၿဖစ္ တာကုုိ မၾကာ ခန ေတြ႔ခဲ႔ ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုု ၾကည္ ဒီခရုုိနီေတြ ဆီကေန ေတာက္ပံေၾကးယူတာကုုိလဲ အၿပစ္ထားတာေလးေတြ.. လူေတြက ဒီမုုိကေရစီ ႏုုိင္ငံ မွာ ခရုုိနီ မရွိသင္႔ ဘူး ဘာညာ ကြီကြ နဲ႔ ၿငင္းခုုန္ ၾကတာ ေတြကုုိ လည္း ဖတ္မီပါတယ္....

အမွန္္တစ္ကယ္ စမ္းစစ္ၾကည္႔မယ္ ဆုုိရင္ အေနာက္ တုုိင္း ဒီမုုိကေရစီ နုုိင္ငံ ေတြက ခရုုိနီ ေတြၾကီးပါပဲ..  အေမရိကန္အစ ရွရွား အဆုုံးပါပဲ..ဘယ္မူ၀ါဒ Policy နဲ႔ ပဲ အုုပ္ခ်ဴပ္အုုပ္ခ်ဴပ္ ခရုုိနီ နဲ႔ ကင္းတဲ႔ ႏုုိင္ငံ ဆုုိတာမရွိပါဘူး.

 

အေမရိကန္ မွာ ၁၉ ၉ ၀ ခုုႏွစ္ က ေန ၂၀၀၀ ခုုႏွစ္ အတြင္း ၾကိတ္ၾကိတ္ ခ်မ္းသာ လာၾကတဲ႔သူမ်ားဟာ အစုုိးနဲ႔ အဆက္သြက္ ရွိရင္ ရွိ ဒါမွမဟုုတ္ အစုုိးရနဲ႔ ဘယ္လုုိ ေပါင္းသင္းလုုပ္ကုုိင္ဖုုိ႔ နားလည္ တဲ႔သူေတြၾကီးပါပဲ..ဘယ္ လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးကုုိပဲ ၾကည္႔ၾကည္႔ ပါ အစုုိးရ အတြင္း သူတုုိ႔ ရဲ႕ လူက အၿမဲ ရွိၿပီးသားပါ.  ဒီလုုပ္ငန္းရွင္ ေတြ ဘယ္လုုိလုုပ္လဲဆုုိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေရာက္ေတာ႔မယ္ဆုုိရင္ သူတုုိ႔ ႏုုိင္မယ္ ထင္တဲ႔  ပါတီ(ပုုဂိုုလ္) ကုုိ မဲဆြဲ႔ပြဲေတြမွာ ေတာက္ပံေပးပါတယ္. ဒီလုုိ မဲဆြဲပြဲ လုုပ္တဲ႔ အခါ မွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း မ်ားစြာ ကုုန္က် ပါတယ္. ႏုုိင္ငံေရး တမား တစ္ေယာက္ဟာ ဒီ လုုိ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း မ်ားစြာ ကုုန္က်တဲ႔ မဲဆြဲပြဲေတြလုုပ္ ဖုုိ႔ဆုုိတာ လုုပ္ငန္း၇ွင္ေတြကေန ေတာက္ပံေၾကးမယူရင္လုုံး၀မၿဖစ္ႏုုိင္ပါဘူး.  လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြကလည္း သူတုုိ႔အခြင္႔အေရး အတြက္ ရင္းႏွိီးၿမဳပ္ႏွံမူလုုိ သေဘာထားၿပီး ကပ္ၾကပါတယ္.  အကယ္လုုိ႔ သူတုုိ႔ ေတာက္ပံေပးတဲ႔ ပါတီ က မဲႏုုိင္သြားၿပီးဆုုိရင္ သူတုုိ႔ေတြ အခြန္သက္သာမယ္ ၊ သူတုုိ႔ဘက္ပါတယ္ ဥပေဒေတြထုုတ္ခုုိင္းမယ္.၊ ေနာက္ဆုုံးၿပဳိင္ဘက္ေတြ မရွိေအာင္လုုပ္ခုုိင္းပါတယ္.  ဥပမာ ၂၀၀၈ ခုုနွစ္ အုုိဘားမား အစုုိးိရႏုုိင္ေတာ႔
အုုိးဘားမား တက္ၿပီးအၾကာခင္မာပဲ   Green energy stimulus (သန္႔ရွင္းစြမ္းအင္တုုိးတက္ေရး ) ဆုုိၿပီးေတာ႔ ေငြ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ေၿမာက္မ်ားစြာ  ထုုပ္ေပးခဲ႔ပါတယ္.အဲဒီ ေငြ ေတြရဲ႕    ၇၁ ရာခုုိင္ႏွုဳန္းက အုုိဘားမား မဲဆြဲ ပြဲတုုံးက လွူဒါန္းတဲ႔ သူေတြဆီၿပန္သြားပါမယ္..  Peter Schweizer ရဲ႕  Throw Them All Out, စာအုုပ္ထဲမွာ ေဖာ္ၿပခ်က္အရာ ဆုုိရင္ အုုိဘားမား မဲဆြဲပြဲတုုံးက လွဴထားတဲ႔ သူ ေတြက ၁ ေဒၚလာ ထဲ႔၀င္ ထားတယ္ဆုုိရင္ အဲဒီ Stimulus ကေန ေဒၚလာ ၂၄၇၈၃ ၿပန္ရတယ္လုုိ႔ေဖာ္ၿပထားပါတယ္.

အဲဒီ အေၾကာင္းေတြ ေရးမယ္ဆုုိ ေရးလုုိ ကုုန္မယ္ မထင္ပါဘူး. .. ေသခ်ာတာကေတာ႔ ခရုုိနီဆုုိတာ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ တစ္ႏုုိင္ငံ တည္းမဟုုတ္ရပါဘူးဗ်ာ...

ကုုိးကား
crony capitalism in america.  Hunter lewis
Throw Them All Out.  Peter schweizer

ေငြဆုုိတာ မူးယစ္ေဆး၀ါးပါပဲ.

ကၽႊန္ေတာ္ တတ္ႏုုိင္သမွ် ကၽႊန္ေတာ္႔ရဲ႕  ပုုိ္စ္႔ေတြကုုိ Small businesses နဲ႕   Economy ပုုိင္းကုုိ အသားေပးေရးပါတယ္..အဲဒီႏွစ္ခုုကုုိအဓိက အေၾကာင္းအရင္းက ကၽႊန္ေတာ္က Economy ကုုိအထူးၿပဳယူထားတာေၾကာင္႔ နဲ႔ ကၽႊန္ေတာ္႔ ရဲ႕ ၀ါသနာ ေၾကာင္႔ပါ.. ကၽႊန္ေတာ္ ကုုိယ္တုုိင္က အခုုခ်ိန္မွာ ေလ႔လာ ေနဆဲ     ၿဖစ္တာေၾကာင္႔   ေလ႔လာၿပီးသေလာက္ကုုိ ေရးသားမွ်ေ၀ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္.   ဒီတစ္ပတ္ ကုုိ ဘာလုုိ႔အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြမွာလဲ Mission statement ( ရည္မွန္းခ်က္) ထားရွိသင္႔အေၾကာင္းေရးဖုုိ႔စဥ္းစားထားခဲ႔ပါတယ္ ဒါေပမဲ႔ ဟုုိတစ္ေန႔က ေရာဘတ္ ခီရုုိစခီ၇ဲ႕  Money is drug" ေငြဆုုိတာ မူယစ္ေဆး၀ါး "ဆုုိတဲ႔ ေဆာင္းပါးေလးကုုိ သြားဖတ္မီေတာ႔   အဲဒါေလးအရင္ ေရးဖုုိ႔ စိတ္ပါသြားတယ္..ဘာလုုိ႔လဲဆုုိေတာ႔ အဲဒီအေၾကာင္းကုုိ ေကာင္းေကာင္းနားလည္ရင္ ကၽႊန္ေတာ္႔ေရးၿခင္တဲ႔ အေသးစားလုုံးငန္းရဲ႕ Mission statement ထား၇ွိသင္႔တာေတြ သြားရွင္းၿပရေရာက္တယ္လုုိထင္လုုိ႔ပါ.


 Robert kiyosaki က နာမည္ၾကီးစာအုုပ္ၿဖစ္တဲ႔ ဆင္းရဲေဖေဖ ခ်မ္းသာေဖေဖ ေရးတဲ႔ စာေရးဆရာပါ.သိတဲ႔ အတိုုင္းပါပဲသူေတာ႔ ေငြနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးတက္လမ္းစာ ေရးတဲ႔ ေနရာမွာနာမည္ၾကီးဆရာေရးဆရာေပါ႔ .. ဟုုိတစ္ေန႔က သူ႔ရဲ႕"  Money is drug"    ေငြဆုုိတာမူယစ္ေဆး၀ါးပါဆုုိတဲ႔   ေဆာင္းပါးေလးကုုိေရးခဲ႔ပါတယ္  ..အဲဒီေဆာင္းပါး မွာ အက်ဥ္းကေတာ႔   သူနဲ႔ မုုိက္စ္ "ငယ္ငယ္တုုံးကခ်မ္းသာေဖေဖဆီမွာအလုုပ္ကူလုုပ္ပါတယ္. ခ်မ္းသာေဖေဖ ဟာ ဘယ္ေတာ႔ မွ အဲဒီအတြက္ ပုုိက္ဆံ မေပးပါဘူး. ဒီေတာ႔ ခ်မ္းသာေဖေဖ က သူတုုိ႔အေပၚမတရားႏွိပ္ဆက္ တယ္လုုိ႔ ထင္ၾကပါတယ္ ဒါေပမယ္႔ ခ်မ္းသာေဖေဖက အဲလုုိမေတြး ပါဘူး . ခ်မ္းသာေဖေဖက ေငြ အတြက္ဘယ္ေတာ႔မွ အလုုပ္မလုုပ္ေစခ်င္ ဘူး.. ေနာက္ၿပီးသူက" မင္းတုုိ႔ေငြကုုိစြဲလမ္းသြားၿပီးဆုုိ ရင္ အဲဒီစြဲလမ္းမူက ၿဖတ္ရခက္တယ္လုုိ႔ဆုုိပါတယ္.."  ခ်မ္းသာေဖေဖ ဟာ ေငြကုုိ မူယစ္ေဆး၀ါးလုုိ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္ .ဘာလုုိ႔လဲဆုုိေတာ႔ ေငြ ကုုိ စြဲလမ္းတဲ႔ သူဟာ ေငြရွိတဲ႔ အခ်ိန္ၾကရင္ ေပ်ာ္ၿမဴးတတ္ၾကၿပီးေတာ႔ ေငြမရွိေတာ႔ ရင္ ဘာမွမလုုပ္တတ္မကုုိင္တတ္ၾကေတာ႔ပါဘူး. တဲ႔

သူရဲ႕ စာထဲမွာေတာ႔ ဘယ္လုုိ ေငြကုုိ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံရမယ္ ကုုိယ္ တစ္သက္လုုံး လခစား အလုုပ္သမားမၿဖစ္ေအာင္ ေငြကုုိ ဘယ္လုု္ိ က်င္႔ၾကံလုုပ္ရမယ္ဆုုိၿပီးေတာ႔သူေရးထားပါတယ္... သူအၾကံေပးထားတဲ႔အရာေတြက ကၽႊန္ေတာ္႔တုုိ႔ၿမန္မာ ႏုုိင္ငံနဲ႔ သိပ္မအပ္စပ္ေသးဘူးထင္လုုိ႔ ဒီအေပၚက တစ္ပုုိဒ္ေလးကုုိ ပဲ အက်ယ္ခ်ဲ႕ၿပီး စဥ္းစားၾကည္႔ရေအာင္ဗ်ာ...

သူေၿပာထားတာေလးကုုိ သေဘာၾကပါတယ္ ဘယ္သူမဆုုိေငြအတြက္အလုုပ္မလုုပ္သင္႔ဘူး လုုိ႔ေတြးမီပါတယ္.. ဒီလုုိေၿပာလုုိ႔ တစ္ခ်ိဴ႕ က ငါတုုိ႔ေငြအတြက္အလုုပ္မလုုပ္ရင္ဘာနဲ႔သြားစားမလဲ ၊ ငါ႔တုုိ႔မိသားစုု ဘယ္လုုိသြားေၾကြးမလဲအစရွိသၿဖင္႔ေပါ႔.  မွန္ပါတယ္ လူတုုိင္းမွာ အခက္အခဲရွိၾကပါတယ္. အဲဒါေၾကာင္႔လဲ သူေရးထားတဲ႕ အတုုိင္းဘာသာမၿပန္ထားတာပါ.

ဘာၿဖစ္ခ်င္တာလဲ???????

 ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔လူငယ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေက်ာင္းၿပီးသြားရင္ဘာလုုပ္လုုိ႔ဘာကုုိင္ရမွန္းမသိ ၿဖစ္တတ္ၾကပါတယ္.. အဆုုိးဆုုံးက ႕ ကုုိယ္ဘာၿဖစ္ခ်င္လုုိ႔ ၿဖစ္ခ်င္မွန္းကုုိ မသိၾကပါဘူး.  ကုုိယ္႔ရဲက အသိသူငယ္ခ်င္းဟုုိတစ္ေယာက္က ဟုိဟာလုုပ္လုုိုု႕ ၀င္ေငြေကာင္းရင္၊သူလုုိ႔ၿဖစ္ရင္ ေရာ ေနာက္ တစ္ယာက္အဲဒါလုုပ္လုုိ႔ ေအာင္ၿမင္ရင္ အဲဒါၿဖစ္ၿပန္ခ်င္ေရာ ဇေ၀ဇ၀ါၿဖစ္ၾကပါတယ္..ဒီလုုိၿဖစ္ေနတယ္ဆုုိရင္ အားမငယ္ပါနဲ႕  လူတုုိင္းၿဖစ္လိမ္႔မယ္လုုိ႕ ကၽႊန္ေတာ္ယဳံၾကည္တယ္..ကၽႊန္ေတာ္ကုုိယ္တုုိင္ပါပဲ  ရြာကေန ရန္ကုုန္ေရာက္ေတာ႔ သူမ်ားက Programming ဆုုိေတာ႔ လုုိက္လုုပ္လုုိက္ပါတယ္ ေတာ္ေတ္ာလဲ ခရီးေရာက္ခဲ႔ပါတယ္ လုုပ္လုုပ္၇င္း နဲ႕ ပ်င္းသြားတယ္ ၊ဇြဲမရွိေတာ႔ဘူး . အဲဒီေတာ႔သိလုုိက္တယ္ ဒါငါ႔အတြက္မဟုုတ္ ေတာ႔ဘူးဆုုိၿပီးသိလုုိက္တယ္.        ေနာက္ေတာ႔သူမ်ားက ဂ်ပန္သြားမယ္ဆုုိၿပီး ဘာမွန္းမသိ လုုိက္လုုပ္လုုိက္ၿပန္ေရာ  ေနာက္ ေတာ႔ သူမ်ားက ဂ်ပန္သြားၿပီးဘာသြားလုုပ္မလဲလုုိ႕ေမးေတာ႔ေၿဖဖုုိ႔မရွိေတာ႔

ဒါလဲငါ႔အတြြက္မဟုုတ္ၿပန္ဘူး.  သူမ်ားက Hotel Management ဆုုိေတာ႔လုုိက္လုုပ္လုုိက္ၿပန္ေရာ ... ၿပီးသြၾားတယ္ အလုုပ္မလုုပ္ၿခင္ၿပန္ဘူးအဲဒီဘက္နဲ႕ .ဒါနဲ႕   Accounting ဘက္ကုုိေရာက္သြားတယ္ LCCA ကုုိတက္ၾကည္႔တယ္ ကၽႊန္ေတာ္                  အဲဒီဘက္ကုုိစိတ္၀င္စားသြားတယ္.. သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က စေတာ႔ အေၾကာင္းဘာေၾကာင္းေၿပာေတာ႔ Fincacial report ဖတ္တတ္ခ်င္လာတယ္ အဲဒါနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဇြဲရွိလာတယ္ ဒါနဲ႕ ကၽႊန္ေတာ္ဒီလုိုုက္တယ္ Accounting ႏွင္႔ Economic က ႕ကၽႊန္ေတာ္႔အတြက္ပဲဆုုိတာကုုိ .. အဲဒီ ကတည္းကပဲ အဲဒီ ပညာႏွစ္ခုုကုုိ ရဖုုိ႔ အမ်ိဴးမ်ိဴးအဖုုံအဖဳံၾကုိဴးစားၿပီး မရရေအာင္ ရွာၾကံခဲ႔ပါတယ္..အဲဒါေၾကာင္႔အခုုခ်ိန္ထိအဲဒီပညာၾကီးကုုိသင္ေနရတုုံးပါပဲ..ကၽႊန္ေတာ္လြန္ခဲ႔တဲ႕   ၆ ႏွစ္ ရ ႏွစ္ က Programming ကုုိပဲလုုိက္ခဲ႔မယ္ဆုုိရင္ အလုုပ္ေကာင္းေကာင္း၀င္ေငြေကာင္းေကာင္းရေနေလာက္ေပါ႔ .. ဒါေပမဲ႔ ကၽႊန္ေတာ္ ေပ်ာ္မွမဟုုတ္ဘူး... အခုု လုုိ ၀င္ေငြမေကာင္းတဲ႔ အလုုပ္ကုုိလုုပ္ၿပီးကၽႊန္ေတာ္ လုုိၿခင္ေနတဲ႔ပညာကုုိ သင္ေနရတာ ပုုိၿပီး ေပ်ာ္တယ္.. ေနာင္တလဲမရဘူး အဲဒါ က ကၽႊန္ေတာ္႔ ရဲ႕ Passion ေလ.ဒီလုုိပါပဲ  လူတုုိင္းလူတုုိင္းမွာ သူ႕    Passion  ဇြဲ နဲ႕ သူရွိပါတယ္. အဲဒီ Passion  ဇြဲဆုုိတာကုုိ ရွာယူရပါတယ္....

 ကၽႊန္ေတာ္႔ကုုိယ္ေတြ႕  သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္လည္းအဲလုုိပါပဲ..သူက အေမရိကန္သားေပါ႔ စာေတာ္ေတာ႔ အထက္တန္းေက်ာင္းၿပီးေတာ႔  သူ႕ကုုိ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းကေနၿပီး စေကာလားရွစ္ေပးပါတယ္ တစ္ႏွစ္ကုုိ ၂၀၀၀၀ နဲ႕ သူ႕ ၂ႏွစ္တက္ပါတယ္ေက်ာင္းမၿပီးခင္ ေနာက္ အလုုပ္သင္ဆင္းၾကည္႔တယ္ . အလုုပ္သင္ၿပီးေတာ႔ သူကအင္ဂ်င္ေနယာက ပ်င္းစရာၾကီးတဲ႕   ေနာက္ေက်ာင္းၿပန္တက္ေတာ႔ သူ အတတ္သင္ပညာေရးလုုိ႔ေခၚတဲ႕ ေက်ာင္းဆရာ course ကုုိ ယူၾကည္႔မယ္ဆုုိၿပီးသူယူလုုိက္တာ စာသင္ရတာကုုိ သူၾကဳိက္သြားတယ္. အဲဒါနဲ႔ သူရတဲ႕ စေကာလားရွစ္ ကုုိ စြန္႔လြတ္ၿပီး ဆရာအတတ္သင္ ေက်ာင္းကုုိ တက္ေနပါၿပီ၊ ေနာက္သူကုုိေတြ႕ေတာ႔ မင္း ေနာင္တမရဘူးလားလုုိ႔ေမးေတာ႔  မရဘူးတဲ႕   အင္ဂ်င္နီယာ လုုပ္လုုိ႔ပုုိက္ဆံပုုိရခ်င္ရမယ္ ငါေပ်ာ္မွာမဟုုတ္ဘူးတဲ႕  ေနာက္ၿပီးငါအဲဒါကုုိ စိတ္ႏွစ္ကိုုိယ္ႏွစ္ လုုပ္ႏုုိင္မွာမဟုုတ္တဲ႔အတြက္ေအာင္ၿမင္မွာပါမဟုုတ္ဘူးတဲ႔...


မွန္ပါတယ္   ပုုိက္ဆံတစ္ခုုထဲၾကည္႔ၿပီးလုုပ္မယ္ဆုုိရင္ဘယ္ေတာ႔ မွစိတ္ႏွစ္ကုုိယ္ႏွစ္မၿဖစ္တဲ႔အတြက္  ေအာင္ၿမင္ဖုုိ႔အေတာ္ခက္ပါလိမ္႔မယ္ .ကမၻာ႔ အခ်မ္းသားဆုုံးသူေ႒းေတြက သူတုုိ႔က ေငြခ်မ္းသာခ်င္လုုိ႔လုုပ္ၾကတာမဟုုတ္ပါဘူး သူတုုိ႔မွာသူတုုိ႔လုုပ္တဲ႔ အလုုပ္ကုုိ (passion) ရွိရွိနဲ႕ လုုပ္ၿပီးေအာင္ၿမင္ခ်မ္းသာသြြားၾကတာပါ.  ဥပမာ Facebook ပုုိင္ရွင္ကုုိပဲၾကည္႔ပါ သူဟာပုုိ္င္ရွင္ေတြထဲမွာ ၀င္ေငြအေကာင္းဆုုံးပါ. ဒါေပမဲ႔ သူအလုုပ္လုုပ္တာမရပ္သြားပါဘူး အခုုခ်ိန္ထိလုုပ္တုုံးပဲ မနက္ၿဖန္ ၅ ဘိလီယံ၀င္လဲ သူလုုပ္ေနမွာပဲ မ၀င္လဲသူလုုပ္ေနမွာပဲ ဒါက သူရဲ႕ pasion

(သုုိ႔ေသာ္ ၿငားလည္း Passion ရွာဖုုိ႔ဆုုိၿပီး အခ်ိန္ကုုန္ေနလုုိ႔မၿဖစ္ပါဘူး.ဒီလုုိမၿဖစ္ရေအာင္လဲ ကုုိယ္ကေလ႔လာဖုုိ႔လုုိပါတယ္ လုုပ္ၾကည္႔ဖုုိ႔လုုိပါတယ္။ အခ်ိန္ကုုိလည္းသတိထားရပါတယ္..)




ဒီေတာ႔ဗ်ာ ေငြအတြက္ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔အလုုပ္မယ္ဆုုိရင္ဘယ္တုုိ႔မွကၽႊန္ေတာ္႔တုုိ႔ ၿပည္႔၀ႏုုိင္မွာမဟုုတ္ပါဘူး.. ကုုိယ္႔လုုပ္ေနတဲ႔အလုုပ္မွာ passion ရွိမွကုုိယ္ကပုုိၿပီးေအာင္ၿမင္မွာပါ.ေပ်ာ္၇ြင္မူလဲရမွာပါ. လူေတြကအၿမဲေၿပာၾကပါတယ္ ေပ်ာ္ရမေနနဲ႔ ေတာ္ရမွာေနတဲ႔ .. ကၽႊန္ေတာ္ကေတာ႔ ေပ်ာ္ရာမွာေနရဖုုိ႔ ေတာ္ရာမွာေနရတယ္လုုိ႔႔ပဲ မွတ္တယ္.. ေငြ ဆုုိတဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုုိ မဆြဲမီၾကပါေစနဲ႔လုုိ႔ဆုေတာင္းလုုိက္ပါတယ္ဗ်ာ


ခြန္ေဇယ်ာမင္း

Small Businesses ေတြ ေအာင္ၿမင္ဖုုိ႔….

အရင္ တစ္ပတ္တုုံးက  Small Businesses ေတြ ဘာေၾကာင္႔ ၀င္လာတဲ႕  စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းၾကီးေတြရဲ႕ ဒါဏ္ကုုိ ေလာေလာဆယ္ မခံ ရႏဳိင္ေသးတာရယ္ အနာဂတ္မွာ သူတုုိ႔ေတြ ႏုုိင္ငံအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးႏုုိင္တယ္ဆုုိတာကုုိေရးခဲ႔ပါတယ္..  ထုုိသုု႔ိဆုုိခဲ႔ေသာ္လည္း အခုုလုုိ စီးပြားေရးပြင္႔လာၿပီ ၿဖစ္ တဲ႔ အတြက္ လုုပ္ငန္းသစ္ေတြ မ်ားစြာရွိလာေတာ႔မယ္ ၊ အၿပိဳင္အဆုုိင္ မ်ားလာေတာ႔ပါမယ္. ဒီလုုိအၿပိဳငိ္အဆုုိင္ ေတြ န႔ဲ အလွ်င္အၿမန္ ေၿပာင္းလဲေနတဲ႔ ခတ္ မွာ  အလုုပ္အသစ္ စလုုပ္ဖုုိ႔ ၊ ေရရွည္မွာ ေအာင္ၿမင္ဖုုိ္႔  ဆုုိတာ အရင္တုုံးကလုုိလြယ္ကုူေတာ႔မွာမဟုုတ္သလုုိ လုုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ ပါးနပ္မူ ေလ႔လာစူးစမ္းမူကလဲ လုိအပ္ပါေတာ႔မယ္.  နာမည္ၾကီး Entreprenure ၿဖစ္တဲ႔.James Caan ကအဲဒါေတြကုုိ သူ႔ Blog ထဲမွာ အၾကံေပးထားပါတယ္. သူက အမရိကန္ ႏုုိင္ငံက စီးပြားေရးကုုိ ရည္စူးထားတယ္ဆုုိေပမယ္႔ အခ်ိဴ႕ အရာေတြက ကုုိယ္႔ ႏုုိင္ငံ နဲ႔ အပ္စပ္ တာေလးေတြရွိသလုုိ၊ ဟုုိနားဒီနား ကေနယူၿပီး ၿမန္မာႏုုိင္ငံမယ္႔ အပ္ဆပ္မယ္လုုိ႔ ထင္တဲ႔အရာေလးေတြ ကုုုိ   ကၽႊန္ေတာ္႔အၿမင္နဲ႔ တင္ၿပၾကည္႔ပါမယ္..    

"ဘာေၾကာင္႔လုုပ္သလဲ"

အေမရိကန္မွာ အေသးစားလုုပ္ငန္း (small businesses) အခုု ၁၀၀ စတယ္ဆုုိရင္ ပထမ ၂ ႏွစ္မွာ ၂၅ ရာခုုိင္ႏွူန္း ၿပဳတ္ပါတယ္. ၅၀ ရာခုုိင္ႏွူန္းက ၅ ႏွစ္အကုုန္မွာ ၿပဳတ္ကုုန္ပါတယ္.. ေရရွည္ ေအာင္ၿမင္တာ  ၂၅ ရာခုုိင္ႏွူန္းေအာက္ပဲရွိပါတယ္.. အဓိေၾကာင္းအရင္းက စီးပြားေရးစတဲ႔လူေတြက သူတုုိ႔ဘာေၾကာင္႔လုုပ္တယ္ဆုုိတာမသိဘူး.. စီးပြားေရးလုုပ္ပါတယ္ဆုုိ ပုုိက္ဆံ အၿမတ္ရဖုုိ႔ေပါ႔ ဒါရွင္းပါတယ္.မွန္ပါတယ္ အၿမတ္ရဖုုိ႔ကေတာ႔အဓိကေပါ႔..ဒါေပမယ္႔ ကုုိယ္စလုုပ္တဲ႔ အလုုပ္ ၊ ကုုိယ္႔ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ " Passion " (၀ါသနာၾကီးမူ၊စြဲလမ္းမူ) မရွိရင္ ဘယ္လုုိလုုပ္ေရရွည္မွာ ေအာင္ၿမင္ႏုုိ္င္မလဲ… ေလာဘ တစ္ခုုတည္းနဲ႔ေတာ႔ အေအာင္ၿမင္မူခက္ပါလိမ္႔မယ္..ဥပမာ  Facebook ပုုိင္ရွင္ Mark Zukerber ဆုုိရင္ သူခ်မ္းသာခ်င္လုုိ႔ စခဲ႔တာမဟုုတ္ဘူး အဲဒါလုုပ္တာက သူရဲ႕   Passion " (၀ါသနာၾကီးမူ၊စြဲလမ္းမူ) ၿဖစ္တယ္. အခုု CEO ထည္းမွာ သူ၀င္ေငြ အေကာင္းဆုုံးပါ.. သူဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာခ်မ္းသာ အဲဒီအလုုပ္ကုုိ သူရပ္မွာမဟုုတ္ဘူး..  ေနာက္ Bill Gates ကုုိပဲၾကည္႔ Microsoft ကေနနားၿပီးကတည္းက ဆင္းရဲေမြေတမူ. က်န္းမာေရးေတြ  လူမူေရးေတြလုုပ္ေနတာ အခုုခ်ိန္ထိပဲ . သူဆက္လုုပ္ေနဦးမွာပါပဲ နားဦးမွာမဟုုတ္ဘူး အဲဒါက သူ႔ Passion " (၀ါသနာၾကီးမူ၊စြဲလမ္းမူ)… ဒီေတာ႔ ကုုိယ္ စီးပြားေရးလုုပ္မယ္ ဆုုိရင္ ကုုိယ္  Passion " (၀ါသနာၾကီးမူ၊စြဲလမ္းမူ) ရွိမယ္႔အရာကုုိ ရွာၿပီးလုုပ္သင္႔ပါတယ္ ၊ကုုိယ္ ကုုိတုုိင္က ရင္းႏွီးၿပီးလုုပ္ကုုိင္ရေတာ႔ ကုုိ ၀ါသနာမွမပါရင္ ေရရည္မွာေအာင္ၿမင္ ဖုုိ႔ခက္ၿပီးကုုိယ္လည္းပုုိပင္ပန္းပါတယ္..

Find a niche ( စီးပြားေရးအခြင္႔ အလမ္းရွာၿခင္း)

   "   စီးပြားေရးအကြက္ရွာၿခင္း " ဆုုိတာကေတာ႔  သူမ်ားမလုုပ္ႏုုိင္ေသးတ႔ဲ အရာ၊ သူမ်ား မထုုပ္ႏုုိင္ေသးတဲ႔ အရာကုုိ ရွာေဖြၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္.. ဒီလုုိ သူမ်ားမလုုပ္ႏုုိင္ေသးတဲ႔ အရာ၊ မထုုပ္ႏိုုင္ေသးတဲ႔ အရာ လုုိ႔ ဆုုိလုုိၿခင္းဟာ Steves Jobs တုုိ႔ လုုိ ဘယ္သူမွမထြင္ဖူးေသးတဲ႔ Iphoneတုုိ႔ ဘာတုုိ႔ ကုုိ ထြင္ခုုိင္းတာမဟုုတ္ပါဘူးကုုိ. ( ဒီလုုိလုုပ္ႏုုိင္ရင္ေတာ႔ ပုုိေကာင္းတာေပါ႔ဗ်ာ..).. ဆုုိလုုိတာက လက္ရွိကုုိယ္ေရာင္း ေနတဲ႔ ပစၥည္း၊ကုုိယ္လုုပ္ေနတဲ႔ အလုုပ္ကုုိပဲ တစ္ၿခားၿပဳိင္ဘက္ေတြမလုုပ္ႏိုု္္င္တဲ႔အရာေတြ ရွာႏုုိင္ရမယ္. တုုိးတက္တဲ႔ႏုုိင္ငံ  ေတြမွာ ဆုုိရင္ ေတာ႔ ဒီလုုိရွာရတာ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္ ဒါေပမယ္႔ အခုုုလုုိ တုုိးတက္စ ကၽႊန္ေတာ္ေတာ္တုုိ႔လုုိတိုုးတက္စ ႏုုိင္ငံ မွာ အခြင္႔အေရးေတြြအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္…ဒီလုုိ အခြင္႔ေရးေတြ႔ဖုုိ႔ဆုုိရင္ ကုုိယ္႔ ရဲ႕ အားသာခ်က္ အားနည္းခ်က္ကုုိ နားလည္ ရပါမယ္…. ဒီလုုိေစ်းကြက္မွာ သူမ်ား မလုုပ္ေပးေသးႏုုိင္တဲ႔ အရာ က ကုုိယ္႔အားသာခ်က္နဲ႔ ကုုိက္ညီေနမယ္ဆုုိရင္ေတာ႔ ေရရွည္ေအာင္ၿမင္ဖုုိ႔လွမ္းမ်ားသြားၿပီေပါ႔… 

Network (ကြန္ရက္ရွာၿခင္း)

ကုုိယ္႔အခြင္းအလွမ္းေတြ႔ၿပီဆုုိရင္ ေတာ႔ ကုုိယ္လုုပ္ခ်င္တာ ကုုိယ္လုုပ္မယ္႔ဟာကုုိခ်ၿပရေတာ႔မယ္. ဒီလုုိခ်ၿပဖုုိ႔ကုုိယ္႔ကုုိ လူသိမ်ားမွာရေတာ႔မယ္.. ကုုိယ္႔ကုုိ လူသိမ်ားဖုုိ႔ဆုုိတာကုုိ္ယ္ကုုိတုုိင္ပဲလုုပ္လုုိ႔ရပါတယ္. ကုုိယ္ကမွကုုိယ္႔စီးပြားေရးအေၾကာင္းမေၿပာရင္ ဘယ္သူကမွာ လာၿပီးေၿပာဆုုိေပးမွာမဟုုတ္ပါဘူး…. ဒီလုုိထြက္ၿပီးရွာေၿပာမွာ ကုုိယ္႔ ဘာလုုပ္တယ္ဆုုိတာမိတ္ေဆြေတြသိမယ္ အတုုိင္းအ၀ုုိင္းေတြသိမယ္.ေနာက္ၿပီး ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ ႏုုိင္ငံ လုုပ္ငန္းရွင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Business card ေလးေတာင္လုုပ္တဲ႔ အက်င္႔ မရွိေသးပါဘူး. ..လုုပ္ၿပီး၇င္ လည္း အိမ္မွာထားခဲ႔ ၊ ဆုုိင္မွာပဲထားတဲ႔  သူေတြကလဲ အမ်ားၾကီၚရွိပါေသးပါ..ယူသြားပါကုုိ္ယ္႔ ကဒ္ေလးကုုိ ေၾကာ္ၿငာပါ ၊ ေပးခဲ႔ပါ… "Poors people look for jobs rich people build networks" ဆုုိတဲ႔ အဆုုိေတာင္ရွိေသးဗ်ာ..

Internet သုုံးပါ..

  အေမရိကန္မွာ ဒီ အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြ မေအာင္ၿမင္ရတဲ႔ ေနာက္ အေၾကာင္းတစ္ခုုက website မရွိတ႔ဲ အေၾကာင္းကလဲ အဓိကတစ္ခုုေပါ႔.. ဒီခတ္မွာ ေရရွည္ေအာင္ၿမင္ခ်င္တယ္ဆုုိရင္ ၀က္ဆုုိဒ္ ေလးေတာ႔ရွိကုုိရွိသင္႔ေနပါၿပီ.. ကဲ ကုုိယ္က အဲဒီအတြက္မတတ္ေသးဘူးပဲထား Facebook မွာအလားကရပါတယ္ ကိုုယ္႔စီးပြားေရးအေၾကာင္းေလးေတာ႔ တင္ၿပီးေၾကာ္ၿငာသင္႔ပါတယ္ . ဒီလုုိေၾကာ္ၿငာမွာကုုိယ္႔ကုုိလူသိမ်ားမယ္ ကုုိယ္႔ ေဖါက္သည္ လုုိအပ္တာေတြပုုိၿပီး နားလည္လာပါမည္..

Cost Management   

  ဘယ္စီးပြားေရးမွဆုုိ ကုန္က်စရိန္ကုုိ ပုုိင္ပုုိင္ႏုုိင္ႏုုိင္ စာရင္း မကုုိင္ႏုုိင္ရင္ ေရရွည္ ေရတိမ္ႏွစ္ရတာၾကီးပါပဲ. စာရင္းကုုိင္ သည္ စီးပြားေရး တစ္ခုုရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာၿဖစ္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင္႔ ေအာင္ၿမင္ေနတဲ႔ ေကာ္ပုုိေရးရွင္းၾကီးေတြက် ေငြ သိန္းေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာ အကုုန္ခံကာ ငွားထားခ်င္းၿဖစ္ပါတယ္…ကုုိယ္လုုပ္တဲ႔ အလုုပ္က ေငြလည္ပတ္မူမ်ားတယ္ တစ္လကုုိ သိန္းရာခ်ီ ေထာင္ခ်ီ လည္႔ေနၿပီ ဆုုိရင္ စားရင္းကုုိင္ ထားဖုုိ႔ကုုိသင္႔ပါတယ္..အခုုဆုုိ ၿမန္မာႏုုိင္ငံမွာ LCCI ACCA ေတြအမ်ားၾကီးရွိပါၿပီ . ၀င္ေငြထြက္ေငြ စာရင္းကုုိ ႏုုိင္ႏုုိင္ႏွင္းႏႈင္းလုုပ္ႏုုိင္ ကုုိယ္တစ္ကယ္ၿမတ္လား ရွံးလားကုုိ နားလည္ႏုုိင္ပါမယ္

(Cost Management အေၾကာင္းအေၿခခံကုုိေနာက္မွ ကၽႊန္ေတာ္ အက်ယ္ခ်ဳံၿပန္ေရးပါမယ္)

တစ္ကယ္ လက္ေတြ႔မွာ ေသးစားစီးပြားေရးစမယ္ဆုုိရင္ေတာ႔ ဒီအခ်က္ေတြထက္မက အမ်ားၾကီးလုုိအပ္ပါတယ္.ဒါေပမယ္႔ ဒီအထဲေတြကမွာ ကၽႊန္ေတာ႔္အထင္အေရးၾကီးတဲ႔ အခ်က္ေလးေတြထင္လုုိ႔ေရးလုုိက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္..

                            

ၿမန္မာႏုုိင္ငံ ႏွင္႔ အေသးစားလုုပ္ငန္း (Small Business)

Entrepreneur နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစ္ေန႔က James Caan ေရးတဲ႔ Entrepreneur အသစ္ေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လုုိ    ကုိယ္႔ Brand ကုုိဘယ္လုုိလူသိမ်ားေ၇ာင္လုုပ္ရမွာလဲဆုိၿပီး သူ႔ Blog ထဲမွာေရးထားတာဖတ္မီလုုိက္ပါတယ္. အဲဒီမွာ ကၽႊန္ေတာ္ သြားစဥ္းစားမွီတာက အခုုလုုိ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔နုုိင္ငံ႕ကုုိ ေကာ္ပုုိေရးရွင္း ေတြ အရင္းအႏွီးနဲ႕ တစ္ပဳံတစ္ေပာာ ၾကီး၀င္လာေတာ႔မယ္ ဆုိၿပီးေတာ႔ အေသးစားလုုပ္ငန္းရွင္ ( small businsess) ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားက စိတ္ပူၾကတာတယ္၊ ငါတုုိ႔ေတာ႔ဘယ္လုုိလုုပ္ယွဥ္ၿပိင္ႏုုိင္မွာလဲ ၊ဘယ္လုုိရပ္တည္ႏုုိင္မွာလဲဆုုိၿပီးေတာ႔၊ ....

မီဒီယာေတြကလည္း စီးပြားေရးပြင္႔ၿပီ ဆုုိကတည္းကစၿပီး ခုုခ်ိန္ထိေန႔တုုိင္းလုုိလုုိ သတင္းထဲမွာ ဟုုိက၀င္ေတာ႔မယ္ ဒီက၀င္ေတာ႔မယ္ဆုုိၿပီး ခ်ိန္းေခ်ာက္ေနေတာ႔ ပူသင္႔တာေတာ႔ပူသင္႔တာေပါ႔. ဒါေပမယ္႔ ကၽႊန္ေတာ္ ေသခ်ာစဥ္းစားေလ႔လာၾကည္႔မယ္ဆုုိရင္ ဒီ အေသးစားလုုပ္ငန္းရွင္ေတြကုုိ ဆုုိးၾကဳိးထိေရာက္ႏုုိင္မယ္႔ ႏုုိင္ငံၿခား၇င္းႏွီးၿမုဳပ္ႏွံမူ၀င္လာဖုုိ႔ဆုုိတာ ေတာ္ေတာ္ေလးကုုိ အခ်ိန္ယူရဦးမွာပါ. မီဒီယာ ေတြက ဒီေန႔ပဲ၀င္ေတာ႔မယ္လုုိလုုိ ၀ုုန္းကနဲ စီးပြားေရးေတြပဲပ်က္ေတာ႔မယ္လုုိလုုိနဲ႕ တာေရးေနတာပါ တစ္ကယ္ တမ္း ၀င္လာဖုုိ႔က အခက္အခဲေတြအမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္..ဥပမာ. အေၿခခံေဆာက္အအဳံေတြ ၊ နုုိင္ငံေရးေတြ ဒါကလူတုုိင္းလည္းသတိထားမီမွာပါ.. အကဲလုုိ႔ ၀င္ခဲ႔သည္ ထားဦး လက္ရွိၿမန္မာႏုုိင္ငံက လုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြ  ေကာင္းက်ိဴးေတြ အမ်ားၾကီးရွိသလုုိပဲ၊ သူတုုိ႔က ပဲ ဆုုိးက်ိဴးေတြ ကုုိ ခံစားရမွာပါ. ဥပမာ အခုု Alpine ေသာက္ေရသန္႔လုုိေပါ႔ Pepsi  တုုိ႔ Coke တုုိ႔ နဲ႔ တုုိက္ရုုိက္တုုိက္ခုုိက္ရမယ္ဆုုိရင္ သူတုုိ႔အတြက္အမ်ားၾကီးဆုုံးရုုဴံးႏုုိင္ပါတယ္.  (အဲလုုိၿဖစ္ဖုုိ႔ကလဲ ေတာ္ေတာ္လုုိပါေသးတယ္ Alpine အတြက္ ၿပင္ဆင္ခ်ိန္ေတြရွိပါေသးတယ္). ဒီအပုုိင္းကေတာ႔ေလာေလာဆယ္ထားလုုိက္ဥိး...

အခုုကမာၻရဲ႕ အၾကီးဆုုံး စီးပြားေရး လုုိ႔ ေၿပာတဲ႔ အေမရိကားကုုိ ပဲၾကည္႔ပါ ။ ႏုုိင္ငံကုုိ အဓိက ၀င္ေငြ ရွာေပးေနတာ အေသးစားလုုပ္ငန္းရွင္ (small businesss)ေတြပဲေၿပာလုုိ႔ရတယ္. အေမရိကန္အစုုိးရရဲ႕ တရား၀င္ ၿပဳစုုထားတဲ႔စစ္တမ္းအရဆုုိလွ်င္..

1. အေမရိကား မွာ အေသးစားလုုပ္ငန္းရွင္ ေပါငး္ ၂၃ သန္း ေက်ာ္ရွိပါတယ္. အဆတုုိး နဲ႔ တုုိင္းမယ္ဆုုိလွ်င္ ေကာ္ေအာ္ပုုိေရးရွင္း ၁ ခုုရွိရင္ အေးစားလုုပ္ငန္း အခုု ၁၁၆၂ ခုု ရွိပါတယ္.
2. အေသးစားလုုပ္ငန္းက ေန ၿပီးေတာ႔ အေမရိကား လုုပ္အားထုု ရဲ႕  ၅၅ ရာခုုိင္ႏွူန္းကုုိ အလုုပ္ခန္႔ထားပါတယ္၊ ၁၉ ၇၀ ကေနစၿပီး ႏွစ္ စဥ္အလုုပ္အသစ္ (အလုုပ္လင္႔လပ္မူ) ရဲ႕ ၆၆ ရာခုုိင္ႏွူန္းက အေသးစားလုုပ္ငန္းကေနပါ..
3. ၁၉ ၉ ၀ ကတည္းကစၿပီး ခုုခ်ိန္ထိ လုုပ္ငန္းၾကီး ေတြက အလုုပ္ေပါင္း ၄သန္းေက်ာ္ေလာက္ ကုုိေပ်ာက္ဆုုံးခဲ႔ပါတယ္..အဲဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ အေသးစားလုုပ္ငန္းကေန အလုုပ္အသစ္ ေပါင္း ၈သန္း ေက်ာ္ ခန္႔ႏုုိင္ခဲ႔ပါတယ္..

ဒီလုုိ ဆုုိေတာ႔ဗ်ာ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ႏုုိင္ငံမွာလဲ ဒီ အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြက အခုုခ်ိန္ေရာ ေနာက္တစ္ခ်ိန္ေရာ အားထားရဦးမွာပါပဲ.  ဒီလုုိကုုိယ္ႏုုိင္ငံမွာ အားထားရမယ္႔ အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြကုုိ အေရးေပးႏုုိင္ဖုုိ႔လည္းလုုိပါတယ္. အခုုလည္းၾကားေနရတာပါပဲ အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြကုုိ ေငြေခ်းေပးတာတုုိ႔ဘာတုုိ႔ေပါ႔ ဒါက တစ္ကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္လုုပ္ႏုုိင္မယ္ဆုုိရင္ ေကာ္ပုုိေရးရွင္းေတာင္ မွအားကုုိးစရာမလုုိဘူး ကုုိယ္မွာရွိတဲ႔ သံယစတ နဲ႔ဆုုိ၇င္ေတာင္ လူမ်ိဴးခ်မ္းသာႏုုိင္တယ္ .

မည္သုုိိ႔ပင္ၿဖစ္ေစ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာ္ပုုိေရးရွင္း ၀င္လာလုုိ႔ အေသးစားလုုပ္ငန္းေတြ မထိေရာက္ႏုုိင္ဘူးလုုိ႔ဆုုိဆုုိ တစ္ကယ္တမ္းလက္ရွိ ရွိေနတဲ႔ လုုပ္ငန္းေတြကေတာ႔ ေၿပာင္းလဲလာမဲ႔ အနာဂတ္အတြက္ ၾကဳိတင္ၿပင္ဆင္ရမွာပါပဲ.. ငါတုုိ႔ အဖုုိးခတ္ကတည္းက လုုပ္လာတာ ဘာၿဖစ္လုုိ႔မေအာင္ၿမင္ရမွလဲ ဒီနည္းပဲ ဒါပဲ ဒါမ်ိဴးပဲလုုပ္လုုိ႔ရပါတယ္ ဆုုိၿပီး ေရွးရွိးဆြဲေနမယ္္ဆုုိရင္ ေတာ႔ ေရရွည္ေအာင္ၿမင္ဖုုိ႔ခက္ခဲ အေတာ္ေလးရုုန္းကန္ရေပလိမ္႔မည္...ေနာက္တစ္ ပုုဒ္မွပဲ James Cann ေပးတဲ႔ အၾကံအညဏ္ကုုိ ယူၿပီး ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ႏဳိင္ငံအေသးစားလုုပ္ငန္း ကုုိ ဘယ္လုုိ အသုုံးၿပဳ(implement) လုပ္လုုိ႔ ရလဲဆုုိတာဆက္ေရးပါမည္...







ကုုိးကား .http://www.sba.gov/content/small-business-trends

Currency Trading ဆိုုတာ (1)

Stock ဆုုိတာ နဲ႔ လူေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဘာလဲဆုုိတာ အနည္းနဲ႔အမ်ားသိၾကပါတယ္. ရွင္းရွင္း ေၿပာရရင္ ကၽႊန္ေတာ္လဲ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမူကုုိ Stock တစ္ခုုပဲရွိတယ္လုုိ႔ထင္မွတ္ခဲ႔ပါတယ္. ဒီလုုိပဲ စလုုံးက သူငယ္ခ်င္းက Currency Trading လုုပ္ၾကည္႔ပါလားဆုုိၿပီး အၾကံၿပဳတာနဲ႔ FOREX Market ထဲကုုိ ဘူးမသိ ဘမသိ ေရာက္လာခဲ႔တာပါပဲ. ႏွကုုိ ကတည္းက Investment ကုုိ ဘာမွန္းမသိေတာ႔ FOREX ဆုုိတာဘာလဲ သိဖုုိ႔ေ၀လာေ၀း. ဒါနဲ႔ စာအုုပ္ ဖတ္ၿပန္ေတာ႔လည္း  စာအုုပ္ေတြအားလုုံးက English ေတြ ၾကီးပဲဆုုိေတာ႔ Knowledge ကနည္းနည္း နဲ႔နားလည္ေအာင္ေတာ္ေတာ္ေလးဖတ္ယူခဲ႔ရပါတယ္. Online မွာ ၿမန္မာဆုုိဖတ္ဖုုိ႔လုုိက္ရွာၾကည္႔ေတာ႔လည္း Stock အေၾကာင္းေတြေရးတာပဲခပ္မ်ားမ်ားေတြ႕ရေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ ေလးရွာဖတ္ခဲ႔ရပါတယ္. အခုု ဒီ Currency ထဲကုုိ ေရာက္ေနတာ ၃ႏွစ္ေလာက္ပဲရွိပါေသးတယ္ ကၽႊန္ေတာ္ ကုုိယ္၌ ကလည္း အခုုထိေလ႔လာတုုံးဆုုိေတာ႔ ဒီ "Currency Trading "  ကုုိ ကၽႊန္ေတာ္သိထားတာေလး မေမ႔သြားေအာင္ ကတစ္ေၾကာင္း.Currency Trading အေၾကာင္းကုုိ သိခ်င္တဲ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားအတြက္တစ္ေၾကာင္းေရးသားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ဒါေၾကာင္႔ ကၽႊန္ေတာ္ ႔စာေတြမွာအမွားေတြ ပါႏုုိင္ပါတယ္. ဒီထဲမွာ ကၽႊန္ေတာ္ ကုုိယ္တုုိင္ၾကဳံေတြ႔ခဲ႔တဲ႔ အေၾကာင္းေတြဘာသလုုိ စာအုုပ္ေတြထဲကလည္း Reference လုုပ္ထားပါတယ္. တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္အေတြ႔အၾကဳံၿခင္းမတူႏုုိင္ပါဘူး ဒါေၾကာင္႔ Currency Trading ရဲ႕ အေၿခခံေတြကုုိ ေရးသြားပါမယ္. အမွားေတြေတြ႕လုုိ႔ ေတာက္ၿပ ေပးမယ္ဆုုိရင္ ေက်းဇူးအမ်ားၾကီးတင္ပါတယ္ဗ်ာ…

FOREX ဆုုိတာဘာလဲ……

 Forex ဆုုိတာကေတာ႔ FOReign EXchange Market အတုုိေကာက္ယူထားတာၿဖစ္ပါတယ္. (currency) ေငြေၾကး ႏွစ္ခုုကုုိတစ္ၿပဳိင္ထဲ တစ္ခုုကိုု ေရာင္းၿပီး တစ္ခုုကုုိ ၀ယ္တာကုုိ Foreign exchange လုုိ႔ေခၚပါတယ္. Currencies  ေတြကုုိ Dealar ဒါမွမဟုုတ္ Broker ေတြကေနတစ္ဆင္႔ အ၀ယ္အေရာင္း လုုပ္ပါတယ္. အဲဒီ Trade လုုိ႔ရေအာင္ Currency  ေတြကုုိ (pairs)အတြဲလုုိက္ထားေပးထားပါတယ္ .ဥပမာ Euro dollar and U.S. Dollar (EUR / USD) or the British Pound and Japanese Yen (GBP/ JPY).

 ဒီ FOReign Exchange Market ဟာ ကမာၻေပၚမွာ အၾကီးမွားဆုုံး ေငြေၾကး ေစ်းကြက္ ၿဖစ္ပါတယ္.. ေန႔စဥ္ ေဒါလာ $ 2 Trillion နဲ႔ အထက္ စီးဆင္းမူ / သိပ္တည္းမူ ရွိပါတယ္. အဲဒီပမာဏ ဟာ stock market နဲ႔ Future market ေပါင္းထားတဲ႔ တန္ဖုုိးတဲ႔ ၃ ဆေလာက္ ပုုိ မ်ားတယ္လုုိ႔ဆုုိထားပါတယ္.

  Forex spot market ဟာ တစ္ၿခား ေငြေၾကး ေစ်းကြက္ ၿဖစ္ တဲ႔ stock တုုိ႔လုုိ Physical Location တုုိ႔ Central exchange တုုိ႔ မရွိပါဘူး.. အရာင္းအ၀ယ္ကုုိ ေတာ႔ ဘဏ္ အခ်င္းခ်င္း , Corporations အခ်င္းခ်င္း, တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္း အ၀ယ္အရာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္. Physical exchanges  မရွိတဲ႔ အတြက္ေၾကာင္႔ Forex ကုုိ ၂၄ နာရီ  Trade လုုပ္လုုိ႔ရပါတယ္.

Spot Market  Future Market ဆုုိတာဘာလဲ.

 လက္ရွိေငြေပါက္ေစ်းနဲ႕ ေရာ႔ ပတၱၿမား ေရာ႔နဂါး , အ၀ယ္အရာင္းုလုုပ္တဲ႔ဘယ္ Market မဆုုိ Spot Market လုုိ႔ေခၚပါတယ္ .Future Market ကေတာ႔ ၾကဳိေရာင္းၾကဳိ၀ယ္ သေဘာမ်ိဴးေပါ႔. ပုုိက္ဆံကုုိ အရင္ေပးၿပီး Commodity ကုုိေနာက္မွ ပုုိ႔တဲ႔ Market  ေပါ႔. ဥပမာ Chicago Board of Trade က Future Market တစ္ခုုပါ. FOREX မွာႏွစ္ခုုလုုံး လုုပ္ၾကပါ future ေရာ spot ေရာ trade လုုပ္ၾကပါတယ္.ဒါေပမဲ႔ Traders ေတာ္တာ္ မ်ားမ်ားကေတာ႔ spot market ကုုိပဲ သုုံးၾကပါတယ္.

ဘယ္Currencies  ေတြTraded ၾကလဲ.?

 လြယ္ေၿပာရရင္ေတာ႔ဗ်ာ interantional trade ရွိတဲ႔ နုုိင္ငံတုုိင္း ရဲ႕ currencies ကုုိ trade လုုပ္လုုိ႔ရပါတယ္..ေန႔စဥ္ အမ်ားဆုုံး Trade လုုပ္တဲ႔ ကုုိ အစဥ္လုုိက္ေရးရမယ္ဆုုိရင္ ..U.S Dollar (USD), the Euro Dollar (EUR), the Japanese Yen (JPY) , the British Pound Sterling (GBP) , The Swiss Franc (CHF) , the Canadian Dollar (CAD) နဲ႔the Australian Dollar (AUD) . ဒီ  ရ ခုုကေတာ႔ Major currencies ေတြပါ တစ္ၿခား currencies ေတြကုုိ ေတာ႔  minor လုုိ႔တတ္မွတ္ၿပီး.. တစ္ၿခား နုုိင္ငံငယ္ ေတြရဲ႕  currencies ေတြကုုိ exotics လုုိ႔ေခၚပါတယ္..

FOREX Currency  ေတြရဲ႕  symbols ကုုိ အဂ္လိပ္ အကၡရာ သုုံးခုု နဲ႔ အၿမဲတမ္းသတ္မုုတ္ၾကပါတယ္. ပထမ အကၡရာ ကေတာ႔ ႏုုိင္ငံကုုိ ကုုိယ္စားၿပဳၿပီး ေနာက္ ဆုုံးတစ္လုုံးကုုိ ေတာ႔ နုုိင္ငံ currency ရဲ႕ နာမည္ပါ.. ဥပမာ U.S. Dollar ရဲ႔ symbol ကေတာ႔ USD ပါ. ထုုိနည္းတူပဲ  Jpanese Yen ကုုိ JPY လုုိ႔တပ္မွတ္ထားပါတယ္..အၿခားႏုုိင္ငံေတြ အကုုန္လုုံးလဲအဲဒီလုုိပဲသတ္မွတ္ထားပါတယ္. သုုိ႔ေသာ္လည္း ခ်ိဳ႕ ယြင္းခ်က္အေနနဲ႔ Swiss Franc ကိုု SWF လုုိ႔ မသုုံးပဲ CHF  လုုိ႔ သုုံးပါတယ္ အဲဒီတစ္ခုုထဲပါပဲ. ဘာလုုိ႔လဲဆုုိေတာ႔  Swistzerland ႏုုိင္ငံ ရဲ႕  Latin နာမည္ၿဖစ္တဲ႔  Confederation Helvetica နဲ႔ အသုုံးၿပဳထားလုုိ႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္.  

Symbol                            Country                                        Currency

USD                            United States                                       Dollar 

EUR                            Euro members                                     Euro

JPY                                 Japan                                                Yen 

GBP                               Great Britain                                      Pound

CHF                            Switzerland                                           Franc-

CAD                            Canada                                                 Dollar

AUD                             Australia                                              Dollar

ဆက္ပါဦးမည္

ခြန္ေဇယ်ာမင္း..                  

U.S. ရဲ႕ ေၾကြးၿမီ ၿပသနာ

    Fiscal Cliff ၿပီးေတာ႔ U.S. ရဲ႕ ေနာက္အဓိက ၿပသနာ တစ္ခုုက Debt Ceiling လုုိ႔ေခၚတဲ႔ ေၾကြးၿမီ ၿပသနာ ပါပဲ။ Debt Ceiling ဆုုိတာက U.S. အစုုိးရ အၿမင္႔ဆုုံးထားႏုုိင္တဲ႔ အေၾကြးပမာဏ ပါ။ ဒီအေၾကြးေတြက အေမရိကန္အစုုိးရမွ ေရာင္းႏွံထားတဲ႔ Bond ကုုိ၀ယ္ထားတဲ႔သူေတြ  န႔ဲ  Federal Government Trust Fund ေတြၿဖစ္တဲ႔ Social Security| Medical Care အစရွိတာ ေတြကုုိ တင္ေနတဲ႔ အေၾကြးေတြၿဖစ္ပါတယ္.
     Debt ceiling ဆုုိတာ...
     Debt Ceiling  ကုုိ ပထမဦးဆုုံး ၁၉ ၁၇ ခုုႏွစ္မွာ စတင္သတ္မွတ္ခဲ႔ၾကပါတယ္. ပထမဦးဆုုံး $ 11.5 Billion လုုိ႔ သတ္မွတ္ခဲ႔ပါတယ္.ဒီ  ပမာဏ ကုုိ လြတ္ေတာ္ သတ္မွတ္ေပးတာ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒီလုုိသတ္မွတ္လုုိက္ေပးၿခင္းေၾကာင္႔  U.S. ရဲ႕ဘ႑ာေရး ႒ာန ( Treasury Department) က Libety Bond ေတြကုိေရာင္းၿပီး အေမရိကန္ ပထမကမာၻစစ္အသုုံးစရိတ္ကုုိ ေတာက္ပံႏုုိင္ခဲ႔ပါတယ္.ဒါ႔အၿပင္ အဏာရအစုုိးရ ရဲ႕  အသုုံးစရိတ္ကုုိ လြတ္ေတာ္ က ထိမ္းခ်ဴပ္ႏဳိင္စြမ္းရွိေအာင္လုုိ႔ပါ.......ဒီလုုိတာ လြတ္ေတာ္ က ထိမ္းခ်ဴပ္မထားႏုုိင္ဘူးဆုုိရင္ တက္လာတဲ႕ အစုုိးရက သူတုုိ႔ဆက္ၿပီးအဏာရေအာင္မလုုိအပ္ပဲ အခြန္ေတြ ေလွ်ာ႔ခ်၊ အစုုိးရေတာက္ပံေၾကားေတြပုုိေပးၿပီးႏုုိင္ငံရဲ႕ အေၾကြးေတြ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ပုုိတက္ေစႏုုိင္လုုိ႔ပါပဲ...အကဲလုုိ႔ Debt to GDP ratio ကၿမင္႔တက္လာတဲ႔အမွ်ႏုုိင္ငံရဲ႕စိးပြားေရးတုုိးတက္မူကေလွ်ာ႔လာမယ္၊ႏုုိင္ငံရဲ႕အေၾကြးရွင္ေတြ ယဳံၾကည္မူေလွ်ာ႔လာမယ္၊ႏဳိင္ငံအေၾကြးထဲႏွစ္သြားႏုုိင္လုုိ႔ပါပဲ။ .ဒီလုုိ Debt Ceiling သတ္မွတ္လုုိက္ၿခင္းေၾကာင္႔ နုုိင္ငံရဲ႕  Fiscal Policy ေတြ ကုုိသမၼတ နဲ႔ လြတ္ေတာ္ တုုိင္တုုိင္ပင္ပင္နဲ႔ ထိထိေရာက္ေ၇ာက္ခ်မွတ္ႏုုိင္ေအာင္လုိ႔ ပါပ. ဲ
သုုိ႔ေသာ္ၿငားလည္း  အေမရိကန္အစုုိးရနဲ႔လြတ္ေတာ္ကေတာ႔ Debt Ceiling ကုုိ ေရာက္လာတုုိင္း သူတုိ႔ရဲ႕  အေၾကြးတင္ႏုုိင္မူပမာဏာကုုိ ဆက္ၿမင္႔လုုိက္တာၾကီးပါပဲ။ လြယ္ခဲ႔တဲ႔ဆယ္စုုႏွစ္အတြင္း လြတ္ေတာ္ က ၁၀ၾကိမ္တုုိင္တုုိင္တုုိးခဲ႔ပါတယ္.စီးပြားေရးက်တဲ႔ ကာလၿဖစ္တဲ႔ ၂၀၀၈ နဲ႔ ၂၀၀၉ ခုုႏွစ္ ၂ႏွစ္အတြင္းမွာပဲ ၄ ၾကိမ္တုုိင္တုုိင္ တုုိးခဲ႔ပါတယ္. သူတုုိ႔ရဲ႕႔  debt ceiling သမုုိင္းကုုိ ၾကည္႔မယ္ဆုုိရင္ debt ceiling ကုုိ ေရာက္တုုိင္း ေရာက္တုုိင္း အၿခားေၿဖရွင္းနည္းကုုိ မေတြ႔ရပါပဲ လြတ္ေတာ္က Limit ကုုိတုုိးတိုုးလုုိက္တာၾကီးပါပဲ..အခုုခ်ိန္အထိ ၇၆ ၾကီမ္တုုိင္တုုိင္ တုုိးထားၿပီးသြားပါၿပီ.

လက္ရွိအေၾကြးပမာဏ...

    လက္ရွိ  Limit ကုုိေတာ႔ $ 16.394 Trillion လို႔သတ္မွတ္ထားပါတယ္.အေမရိကန္ႏုုိင္ငံရဲ႕  တစ္လ သုုံးေငြက ၀င္ေငြထက္ $115 Billion ပုုိသုုံးေနပါတယ္ (လက္ရွိအေၾကြးေတြက္ိုုၾကည္႔ခ်င္ရင္ေတာ႔ . http://www.usdebtclock.org/.) ဒီပမာဏကုုိ ေက်ာ္ေနတာ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ရွိေနပါၿပီ. လြတ္ေတာ္ House Speaker John Boehner က ဒီ Debt Ceiling ကုုိ မတုုိးေတာ႔ဘူးလုုိ႔ ေၿပာပါတယ္. သုုိ႔ေသာ္ၿငားလည္း Fiscal Cliff Deal တုုံးကလဲ အခြန္တုုိးဖုုိ႔ပဲပါေသးတယ္ အသုုံးစရိွတ္ေလွ်ာ႔ဖုုိ႔က ၂လေရြဆုုိင္းထားပါသးတယ္..ဒီ၂ လအတြင္းမွာ အသုုံးစရိတ္  ဘာေတြဘယ္လုုိေလွ်ာ႔ခ်မယ္ဆုုိတာကုုိ ေၿဖၿခင္း မရ ၇င္ေတာ႔ အရင္ တစ္ႏွစ္တုုံးကလုုိ ေနာက္ဆဳံးအခ်ိန္မွာ တုုိးလုုိက္မလား မေၿပာတတ္ဘူး . 
Debt Limit ကုုိ မတုုိးရင္ ဘာေတြ ၿဖစ္ႏုုိင္လဲ..
   အကဲလုုိ႔ အသုုံးစရိတ္ကုုိ လဲမခ်ဘူး၊ သူေၿပာတဲ႔အတုုိင္း ဒီ  Limit ကုုိ မတုုိးခဲ႔ဘူးဆုုိရင္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ႒ာန ( Treasury Department) က ေငြေခ်းလုုိ႔မရေတာ႔ပါဘူး .ဒီလုုိေငြေခ်းလုုိ႔မရ၇င္ အစုုိးရ ႒ာနေတြ ေငြလုုိမူေတြၿပမယ္ အစုုိးရေတာက္ပံ ထားတဲ႔လုုပ္ငန္းမွန္သမွ် ရပ္တန္႔သြားႏုုိင္တယ္. အဆုုိးဆုုံးကေတာ. ႔ အစုုိးရ Default ေဒ၀ါလီခံ လုုပ္သြားႏုုိင္ပါတယ္.. အစုုိးရက Default လုုပ္သြားၿပီဆုုိရင္ ပထမဥိးဆုုံးအစုုိးရ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕လစေတြ ၿပတ္သြားမယ္၊ အစုုိးရေတာက္ပံထားတဲ႔ Social Security, Medicare, Medicaid payments ရပ္သြားမယ္၊ႏုုိင္ငံအတုုိးေပးတာ၊အေၾကြးေပးတာေတြရပ္သြားမယ္.ဒီလုုိဆုုိရင္ေတာ႔ႏုုိင္ငံတကာရဲ႕ ယဳံၾကည္မူေတြေလွ်ာ႔သြားမယ္။ ေဒၚလာရဲ႕တန္ဖုုိးေတြမဲ႔သြားမယ္႔အၿပင္ ေဒၚလာက ကမာၻရဲ႕႕႔  Reserve currency ကေနေတာင္ ေပ်ာက္သြားႏုုိင္တယ္..ေနာက္ၿပီး စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက အကဲလုုိ႔ U.S. Default လုုပ္လိုုက္မယ္ဆုုိရင္ Global Recession ေတာင္ၿဖစ္သြားႏုုိင္တယ္လုုိ႔ဆုုိပါတယ္.လြန္ခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က ပဲStandard & Poor Agency မွအေမရိကန္ ကုုိ  အေၾကြးေပးသင္႔ဆုုံးႏုုိင္ငံ Rating ၿဖစ္တဲ႔ AAA ကေန AA ခ်ခဲ႔ပါတယ္.ပထမဆုုံးအၾကိမ္အခ်ခံရတာပါပဲ...

ဘာေတြၿဖစ္လာႏုုိင္သလဲ...
   အခုုအခ်ိန္မွာ   အေမရိကန္ႏုုိင္ငံ Default လုုပ္လိမ္႔မယ္လုုိ႔ေတာ႔မထင္ပါဘူး. Too Big to Fail ဆုုိသလုုိေပါ႔.႔ လြယ္လြယ္ေၿပာရရင္ သူတုုိ႔တင္ေနတဲ႔ အေၾကြး ေဒၚလာဆုုိတာက သူတုုိ႔ႏုုိင္ငံထုုတ္တဲ႔ေငြေတြ၊ ဆုုိလုုိတာက ေငြကုုိ သူတုုိ႔ လုုိသလုုိထုုပ္ႏုုိင္တယ္.ဥေရာပနုုိင္ငံနဲ႔ မတူတဲ႔ အေမရိကန္ႏဳိင္ငံရဲ႔႔႕အားသာခ်က္ပါ. ဥပမာ ဂရိႏုုိင္ငံက သာ ယူရုုိမသဳံးပဲ သူ႔ေငြသူသုုံးမယ္ဆုုိရင္ Default လုုပ္ ခ်င္မွလုုပ္လိမ္႔မယ္.သူထုုပ္ခ်င္သေလာက္ထုုပ္လုုိ႔ရတာကုုိ. ေငြေၾကးေဖါင္းပြမူဒါဏ္ရွိေပမယ္႔လည္း အနညး္ဆုုံး Default လုုပ္တာထက္စာရင္ သက္သာတာေပါ႔.
 " The United States can pay any debt it has because we can always print money to do that. So there is zero probability of deafult." Alan Greenspan . The Fed  ဥကၠ႒ ေဟာင္း Alan Greenspan ရဲ႕မွတ္ခ်က္စကားပါ.
  ဒါေၾကာင္႔႔ ဒီ၂ လအတြင္း သမၼတ နဲ႔ လြတ္ေတာ္အသည္းအသန္ ေဆြးေနြး လိမ္႔မယ္၊ေနာက္ဆုုံးဘယ္အသုုံးစရိတ္ကုုိေလွ်ာ႔ခ်မွန္းမသိရင္ ထုုံးစံအတုုိင္း Debt Ceiling ကုုိ ထပ္တုုိးလုုိက္မယ္လုုိ႔ပဲထင္ပါတယ္....